Cách chọn sách cho trẻ từ 0 -3 tuổi

So với những trẻ không được nghe đọc sách, những em bé được bố mẹ đọc cho nghe 5 cuốn sách mỗi ngày trong 5 năm đầu đời sẽ được nghe nhiều hơn 1,4 triệu từ. Khoảng cách hơn một triệu từ này chính là yếu tố then chốt giải thích cho sự khác biệt trong quá trình phát triển vốn từ và khả năng đọc của trẻ.

Trẻ 0-3 tuổi có thể đọc sách hay không?

Rất nhiều người cho rằng trẻ sơ sinh hoặc dưới 3 tuổi chưa đủ nhận thức để đọc sách, tuy nhiên đây là một quan niệm sai lầm. Thực tế trẻ đã có thể tiếp nhận thông tin ngay từ khi ở trong bụng mẹ nhưng mãi đến khi có khả năng vận động hoặc ngôn ngữ, trẻ mới bắt đầu phản hồi những thông tin đó khiến cho người lớn lầm tưởng rằng trẻ từ 0-3 tuổi không thể đọc sách hoặc không thể tiếp nhận thông tin.

Thực tế sách cho trẻ 0-3 tuổi đã có từ nhiều năm nay, được các cha mẹ Nhật và phương Tây sử dụng hằng ngày nhằm phát huy khả năng ngôn ngữ, tiếp nhận và xử lý thông tin cũng như phát triển não bộ. Các cuốn sách này được nghiên cứu rất kĩ về khả năng tiếp thu của trẻ (màu sắc, ngôn ngữ), và thời gian tập trung. Chính vì vậy cha mẹ cần nắm được các kiến thức cơ bản khi lựa chọn sách cho trẻ từ 0-3 tuổi.

Cha mẹ cần nắm được kiến thức cơ bản khi chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi

Cách chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi

Chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi theo chủ đề

Có rất nhiều chủ đề khác nhau để ba mẹ lựa chọn, thông thường sách cho trẻ 0-3 tuổi thường được phân ra các chủ đề như: động vật (Ai ở sau lưng bạn thế?); gia đình (Gia đình tớ); phương tiện giao thông (Hãy cẩn thận nhé!); các bộ phận trên cơ thể (Tay xinh đâu nhỉ?); thói quen sinh hoạt (Cùng lau cho sạch nào; Ngủ ngon nhé chim cánh cụt; Tất cả đều đi ị)...

Với mỗi chủ đề, ba mẹ nên có ít nhất một cuốn sách để giúp trẻ phát triển toàn diện.

Chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi theo ngôn ngữ

0-3 tuổi là giai đoạn tiền đề cho sự phát triển ngôn ngữ sau này của trẻ. Thay vì cho trẻ xem TV và smartphone, cha mẹ nên cho trẻ đọc sách để trẻ phát huy tối đa khả năng ngôn ngữ.

Theo ước tính, so với trẻ không được nghe đọc sách trong 5 năm đầu đời, thì trẻ được cha mẹ đọc cho nghe 5 cuốn sách mỗi ngày trong cùng khoảng thời gian sẽ được nghe nhiều hơn 1,4 triệu từ. Chính quãng thời gian này là nền tảng cho sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Vì vậy cha mẹ cần lựa chọn những cuốn sách phù hợp.

Tầm quan trọng của việc đọc sách trong những năm tháng đầu đời

Có nhiều ngôn ngữ kể chuyện trong một cuốn sách: Ngôn ngữ đối thoại, hỏi đáp như Ai ở sau lưng bạn thế? là một bộ sách điển hình. Ngôn ngữ kể chuyện như Gia đình tớ. Hoặc kể chuyện bằng thơ như Đêm đom đóm, Mẹ yêu con nhiều hơn, Mẹ sẽ ôm con nhiều hơn...

Ngoài ra nếu muốn trẻ có cơ hội được trải nghiệm với ngoại nhữ từ khi còn nhỏ thì ba mẹ có thể tham khảo thêm sách tranh song ngữ.

Xem thêm: Top 15 cuốn sách tranh song ngữ hay nhất năm 2019.

Chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi theo minh họa

Có nhiều hình thức minh họa sách cho trẻ 0-3 tuổi, đa số đều có mình họa bắt mắt, kích thích thị giác của trẻ. Tuy nhiên các cuốn sách vẫn phân ra các nhóm minh họa khác nhau mà ba mẹ có thể lựa chọn khi mua sách cho con.

Những cuốn sách có màu sắc sặc sỡ, sử dụng nhiều màu tương phản, giúp kích thích thị giác của trẻ, phù hợp để đọc trong các giờ vui chơi buổi sáng và chiều của trẻ. Cùng chơi trốn tìm  là bộ sách minh họa theo phong cách này.

Những cuốn sách có màu sắc dịu nhẹ, đường nét nhẹ nhàng, mềm mại như Mẹ sẽ ôm con nhiều hơn; Asae và em gái bé nhỏ... phù hợp để đọc trước giờ đi ngủ.

Những cuốn sách được các họa sĩ vẽ theo lối nguệch ngoạc như nét vẽ trẻ con sẽ giúp trẻ phát huy tài năng hội họa cũng như có thêm hứng thú với trang sách.

Chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi theo mục đích

Tùy theo mục đích sử dụng và khai thác mà ba mẹ có thể lựa chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi phù hợp.

Giai đoạn 0-3 tuổi là thời điểm phát huy khả năng của não bộ và nhận thức của trẻ, vì vậy các dòng sách cho trẻ 0-3 tuổi sẽ được phân loại như sách tương tác, sách rèn luyện kĩ năng sống, sách phát triển ngôn ngữ, sách phát huy khả năng sáng tạo và tư duy...

 Sách cho trẻ 0-3 tuổi

Với sách tương tác cho trẻ 0-3 tuổi, ba mẹ nên chọn những cuốn sách có nhiều câu cảm thán, câu hỏi và nội dung sáng tạo giúp bé tương tác cùng cha mẹ như bộ sách Giờ chơi của bé.

Với sách phát triển ngôn ngữ cho trẻ 0-3 tuổi, cha mẹ nên chọn sách thơ hoặc sách song ngữ như Đêm đom đóm.

Sách rèn luyện kĩ năng sống cho trẻ 0-3 tuổi điển hình như bộ ehon Nhật Bản Bé mèo nontan.

Sách phát huy khả năng sáng tạo và tư duy cho trẻ 0-3 tuổi như Ai ở sau lưng bạn thế?; Cậu bé thích giúp đỡ người khác.

Chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi theo văn hóa

Phương Đông và phương Tây luôn có sự khác biệt rõ ràng trong các hình thức và nội dung sách truyện, sách cho trẻ từ 0-3 tuổi cũng không ngoại lệ. Sách cho trẻ 0-3 tuổi của tác giả phương Đông, điển hình như Nhật Bản – được nhiều cha mẹ Việt ưa chuộng thường kể những câu chuyện giản dị, đề cao tính nhân văn và cảm xúc trong mỗi câu chuyện.

Trong khi đó, sách cho trẻ 0-3 tuổi của tác giả phương Tây thường đề cao tính sáng tạo, câu chuyện thường vui nhộn, hóm hỉnh.

Tóm lại tùy theo việc trẻ yêu thích những câu chuyện, hình thức thể hiện nào thì ba mẹ nên tôn trọng lựa chọn của trẻ. Vì việc trẻ yêu thích một cuốn sách nào đó sẽ là khởi nguồn cho một hành trình đọc sách sau này của trẻ.

Chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi theo tác giả và họa sĩ

Nếu bạn chưa biết lựa chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi theo tác giả nào thì tốt nhất hãy ưu tiên lựa chọn sách của tác giả uy tín. Có rất nhiều tác giả/họa sĩ sách tranh thiếu nhi nổi tiếng trên thế giới có tác phẩm đã được xuất bản ở Việt Nam như Eric Carle (Tác giả Chú sâu háu ăn); Mo Willems (Tác giả Voi & Lợn); Mem Fox (Tác giả Chú cừu xanh lá ở đâu rồi nhỉ?); Gomi Taro (Tác giả Tất cả cùng đi ị; Cá vàng trốn đâu rồi nhỉ?; Hãy cẩn thận nhé!)...

Có rất nhiều cách để lựa chọn sách cho trẻ 0-3 tuổi, tùy theo sở thích, tính cách và tư duy, nhận thức của trẻ mà cha mẹ có thể lựa chọn. Nếu chưa biết rõ sở thích của con thì nên để cho con thử nghiệm với nhiều thể loại sách khác nhau. Hãy nhớ rằng không có đứa trẻ nào không thích đọc sách, chỉ là chúng chưa tìm thấy cuốn sách hấp dẫn mình.