Giá trị giáo dục của sách tranh song ngữ Chú sâu háu ăn

Từ khi ra đời đến nay, “Chú sâu háu ăn” đã trở thành cuốn sách tranh kinh điển cho trẻ mầm non, với những kỷ lục đáng nể. Là cuốn sách được nhiều trường học trên thế giới chọn làm học liệu, bán được 40 triệu bản trên toàn thế giới, được dịch ra 62 ngôn ngữ, và theo ước tính cứ 30 giây lại có một cuốn sách “Chú sâu háu ăn” được bán ra thị trường.

Năm 2016, cuốn sách tranh “Chú sâu háu ăn” đã được xuất bản ở Việt Nam dưới hình thức sách tranh song ngữ bởi Ehomebooks. Cuốn sách kể về bảy ngày của một chú sâu luôn luôn đói bụng. Mỗi ngày trôi qua, chú ăn nhiều đồ ăn hơn và dần trở thành một chú sâu béo tốt, tự xây nhà trong cái kén bao quanh mình. Và rồi một sáng nọ, chú đã hoá thành bạn bướm đẹp xinh.

Một trong những điều khiến cuốn sách tranh được các nhà giáo dục và các bậc phụ huynh tin cậy cũng như yêu mến đến vậy chính là giá trị giáo dục to lớn của nó. “Chú sâu háu ăn” dạy trẻ nhiều thông tin và bài học phong phú mà khó có thể liệt kê hết trong vài dòng. 

Trước hết, “Chú sâu háu ăn” giúp trẻ học về ngày trong tuần. Sau khi đọc sách, trẻ dễ dàng nhớ được một tuần có bảy ngày, tương ứng với số lần chú sâu ăn. Đây cũng là bài học về số đếm, số thứ tự từ một đến bảy. Trẻ mầm non luôn yêu thích hoạt động đếm số, chúng vô cùng thích thú khi được đoán số đếm tiếp theo và cùng cha mẹ hoặc cô giáo đếm số ô đục lỗ trong sách tranh “Chú sâu háu ăn”.

Thứ hai, trẻ có thể học về màu sắc. Mỗi món ăn mang một màu sắc, đều là các gam màu cơ bản rất dễ nhớ, rực rỡ, đặt bên cạnh nhau giúp hoàn chỉnh bảng màu đầu đời của trẻ: đỏ, vàng, xanh lá, xanh lam, tím, nâu, hồng, …

Thứ ba, trẻ học về tên món ăn. Từ trái cây (cam, dâu, lê, táo, mận, dưa hấu) tới thức ăn (dưa chuột muối, phô mai Thuỵ Sĩ, xúc xích salami) và kẹo bánh (kẹo mút, bánh cupcake, bánh anh đào). Vì đa phần tên món ăn thân thuộc với văn hoá phương Tây, nên qua cuốn sách trẻ em Việt Nam sẽ học được các từ vựng hoàn toàn mới và có dịp hiểu về văn hoá ẩm thực nước ngoài trong cả hai ngôn ngữ.

Thứ tư, cuốn sách cung cấp kiến thức về dinh dưỡng. Như chú sâu háu ăn, nếu bé ăn quá nhiều đồ ăn vặt thì sẽ bị đau bụng.

Điều đặc biệt là quá trình tiêu hoá thức ăn của chú sâu khiến trẻ không ngừng thích thú. Thực tế là sâu ta ăn không chỉ vì cơn đói, mà còn vì niềm vui của thức ăn. Từng trang sách gợi ra hương vị, kết cấu, màu sắc, mùi hương của mỗi món ăn, vô cùng phần khích!

Không chỉ dừng lại ở các bài học về ngày trong tuần, màu sắc, món ăn, dinh dưỡng, sách tranh song ngữ “Chú sâu háu ăn” còn là một bài học sinh học cơ bản: trẻ biết được vòng đời của sâu bướm, hiểu quá trình tiến hoá từ sâu thành bướm.

Sách tranh song ngữ “Chú sâu háu ăn” còn là một bài học sinh học cơ bản:

trẻ biết được vòng đời của sâu bướm, hiểu quá trình tiến hoá từ sâu thành bướm.

Và sẽ không quá lời nếu nói rằng “Chú sâu háu ăn” cũng là một thiên ẩn dụ tuyệt vời về sự trưởng thành của con người. Tương tự như truyện “Chú vịt xấu xí” (kể về chú thiên nga trưởng thành từ hình dạng xấu xí của một chú vịt), “Chú sâu háu ăn” kể lại hành trình từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành của một cá thể. Ban đầu chúng ta đều nhỏ bé, đói meo, thèm ăn. Thức ăn là sợi dây kết nối quan trọng giữa ta và mẹ. Rồi dần dần ta lớn lên, trở nên khoẻ mạnh, xinh đẹp, sau một vài nỗi buồn hay sai lầm tất yếu. Mọi trẻ em sẽ đều lớn lên, lộng lẫy, dang rộng đôi cánh của mình. Thông điệp của cuốn sách vô cùng tích cực và lạc quan.

Chưa hết, một khía cạnh khác đóng góp vào tiếng tăm lừng lẫy của cuốn sách tranh này là tính nghệ thuật của nó, điều giúp trẻ phát triển thẩm mĩ. Cách tác giả đưa vào sách những gam màu rực rỡ, không tô màu thông thường mà in màu bằng ngón tay hay cắt giấy màu chồng lên nhau rất sáng tạo, tạo ra hiệu ứng hết sức bắt mắt. Nếu để ý kỹ, ta sẽ thấy đây chính là những kỹ thuật thân thuộc với trẻ nhỏ mà bản thân các em cũng có thể thực hành. Khi đọc sách, trẻ sẽ thầm nghĩ: “Mình cũng vẽ được thế này!”, khuyến khích sự tự tin sáng tạo. Một số chi tiết mỹ thuật trong sách rất tinh tế và dễ thương, như mặt trời có khuôn mặt cười.

Và cũng không thể bỏ lỡ những ô đục lỗ trong sách, cho phép trẻ tương tác cùng sách, qua đó phát triển xúc giác, vận động tinh.

Cuối cùng, với riêng trẻ em Việt Nam đang trải nghiệm phiên bản sách tranh song ngữ của sách tranh “Chú sâu háu ăn”, các em sẽ có cơ hội học tiếng Anh bắt đầu từ các từ vựng hết sức cơ bản: từ chỉ số đếm, từ chỉ món ăn, từ chỉ côn trùng.

Những ô đục lỗ trong sách, cho phép trẻ tương tác cùng sách, qua đó phát triển xúc giác, vận động tinh.

Vì những giá trị tuyệt vời nói trên, cuốn sách tranh “Chú sâu háu ăn” được Michelle Martin – giáo sư về Dịch vụ trẻ em và thanh thiếu niên của University of Washington’s Information School tin tưởng rằng sẽ tiếp tục nổi tiếng lâu hơn, như cách mà nó đã ở trong lòng bạn đọc 50 năm qua. Trẻ sẽ luôn học được nhiều thứ qua cuốn sách này. Và đặc biệt, Martin cho rằng “những cuốn sách tuyệt vời nhất thường dạy trẻ nhiều điều mà không làm cho trẻ có cảm giác chúng đang phải học”.

Tại Việt Nam, cha mẹ có thể tìm mua cuốn sách tại gian hàng chính hãng của đơn vị xuất bản sách – Ehomebooks trên Shopee: https://shopee.vn/ehomebooks.

Sách hiện có hai phiên bản: bản khổ nhỏ dùng trong gia đình và bản khổ lớn dùng cho trường học.