Giải phẫu một cuốn sách tranh

Ra đời muộn hơn so với các dòng sách khác thế nhưng hiện nay sách tranh lại có một địa vị vô cùng quan trọng trong thế giới sách, và đặc biệt là trong thế giới sách thiếu nhi. Và khi nhắc đến sách tranh, chúng ta thường nghĩ ngay đến hai yếu tố quan trọng nhất: đó là phần tranh và phần lời.

Tuy nhiên, trong một cuốn sách tranh vẫn còn nhiều yếu tố khác mà độc giả không nên bỏ qua, vì chúng đã được thiết kế tỉ mỉ và góp phần làm cho cuốn sách trở nên trọn vẹn. Hãy cùng Ehomebooks khám phá cấu tạo của một cuốn sách tranh nhé!

1. Áo bìa

Áo bìa thường đi kèm với các cuốn sách tranh bìa cứng, thường được làm từ một loại giấy dày và trơn bóng, bọc quanh phần bìa trước và bìa sau của cuốn sách, được dùng để bảo vệ cuốn sách và chống bụi bẩn. Áo bìa có tay gấp trước và tay gấp sau, lần lượt giới thiệu về cuốn sách, tác giả và họa sĩ minh họa. 

Xem chi tiết về Áo bìa của sách tranh TẠI ĐÂY

2. Bìa sách

Nếu xem áo bìa là quần áo, thì bìa sách chính là khuôn mặt, là hình ảnh đại diện của cuốn sách. Mỗi bìa sách sẽ có hai phần: bìa trước và bìa sau.

Trên bìa trước có tên tác giả, họa sĩ minh họa, nhà xuất bản (và có cả tên người dịch), quan trọng nhất là có tên của cuốn sách và hình ảnh minh họa, nhằm khơi gợi sự tò mò của người đọc về nội dung cuốn sách. 

Bìa sau thường sẽ có thông tin giá bìa và mã ISBN, ngoài ra có thể có hình ảnh minh họa, nhận xét đánh giá hoặc phần giới thiệu ngắn gọn về cuốn sách.

3. Gáy sách

Tiếp theo là gáy sách. Gáy sách là phần kết nối bìa sách và các trang trong sách. Đây chính là xương sống, giúp cuốn sách ổn định và chắc chắn. Trên gáy sách có thể có tên cuốn sách, tên tác giả, họa sĩ minh họa... Những thông tin này sẽ giúp chúng ta dễ dàng tìm thấy cuốn sách giữa vô vàn các cuốn sách khác trên giá sách. 

4. Trang lót bìa/Endpaper

Khi mở một cuốn sách bìa cứng, chúng ta sẽ thấy một số trang kết nối bìa trước, bìa sau với các trang trong sách.  Chúng được gọi là trang lót bìa. Trang lót bìa thường được trang trí bằng các họa tiết hoặc hình ảnh hoặc đơn giản chỉ là một trang màu. Không chỉ liên kết bìa sách và ruột sách, trang lót bìa còn đảm nhận chức năng kể chuyện: hé lộ các nhân vật, chủ đề, địa điểm,  đồng thời khơi gợi sự tò mò của độc giả về nội dung cuốn sách. Còn những trang lót bìa sau sẽ giúp độc giả tiếp tục liên tưởng và suy ngẫm sau khi câu chuyện kết thúc.

Xem chi tiết về Trang lót bìa của sách tranh TẠI ĐÂY

5. Trang bìa lót/Half-title page

Trang bìa lót thông thường là trang đầu tiên của cuốn sách và chỉ có tên sách, không có tên tác giả, họa sĩ minh họa hay thông tin nhà xuất bản. Trước đây khi chưa có bìa sách, trang bìa lót giúp người bán sách dễ dàng phân biệt các cuốn sách, đồng thời bảo vệ cuốn sách khi chúng được xếp chồng lên nhau. Tuy nhiên từ cuối thế kỷ 20, trang bìa lót dần dần không còn được sử dụng nữa. Thay vào đó, nhiều tác giả và họa sĩ minh họa đã tận dụng khoảng trống trên trang này để tạo ra thêm một tác phẩm nghệ thuật, lồng ghép các gợi ý về câu chuyện sắp diễn ra. 

6. Trang bìa phụ (Title page)

Trái ngược với trang bìa lót, trang bìa phụ có đầy đủ tên của cuốn sách, tên của tác giả, họa sĩ minh họa, nhà xuất bản. Và nếu như cuốn sách được dịch ra từ ngôn ngữ khác, tên người dịch cũng sẽ xuất hiện ở đây. 

Trong trang bìa phụ cũng có thể có một vài hình ảnh minh họa, nhằm dẫn dắt người đọc đi vào nội dung chính của câu chuyện. 

7. Trang bản quyền/Copyright page

Trang bản quyền thường được đặt ở phần đầu cuốn sách, chứa các thông tin liên quan đến bản quyền của cuốn sách, năm xuất bản, biên mục trên Thư viện. Tùy theo mục đích thiết kế, mà trang bản quyền có thể được đặt ở phần trước hoặc phần sau của cuốn sách. 

Ngoài ra trong trang bản quyền thường có lời cảm ơn và lời đề tặng của tác giả và họa sĩ minh họa. 

8. Nội dung chính

Tiếp theo đó là rất nhiều trang chứa câu chuyện và tranh minh họa, đây là nôi dung chính của một cuốn sách tranh, phần hấp dẫn nhất đối với các độc giả. 

9. Phần bổ sung phía sau 

Sau phần nội dung chính thường sẽ có một vài trang cung cấp các thông tin khác, mà chúng ta tạm gọi là phần phụ phía sau. Phần này có thể bao gồm trò chơi, thông tin khoa học, danh mục từ vựng, danh mục sách tham khảo, gợi ý đọc thêm, thông tin nhà xuất bản… Những thông tin này không chỉ giúp độc giả hiểu rõ cuốn sách hơn, mà còn cung cấp các nguồn để độc giả có thể tìm kiếm thêm nhiều cuốn sách khác nữa.

Vậy là chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu cấu tạo của một cuốn sách tranh. Tùy theo mục đích thiết kế mà một số phần có thể thay đổi vị trí, được lồng ghép vào nhau, hoặc được lược bỏ. Lần tới khi đọc một cuốn sách tranh, các bạn đừng bỏ qua những phần đã được giới thiệu nhé. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thêm những điều thú vị khác trong các cuốn sách tranh trong các video tiếp theo. 

Quý vị độc giả có thể xem bản Clip để hình dung rõ hơn về cấu tạo của sách tranh TẠI ĐÂY nhé!